Świat nierealny, lecz poznawalny. Malarstwo Magdaleny Shummer

Świat nierealny, lecz poznawalny. Malarstwo Magdaleny Shummer

Malarstwo Magdaleny Shummer to kolejna wystawa prezentująca dorobek artystów nieprofesjonalnych w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.

Artystka określa swój styl jako realizm poetycki. I rzeczywiście, świat przedstawiony w jej pracach to fantastyczna kraina szczęśliwości, w której królują zwierzęta, przede wszystkim ukochane koty, ale też inne, zarówno domowe, jak i egzotyczne, uchwycone w różnych często niecodziennych sytuacjach: podczas wspólnego biesiadowania przy suto zastawionych stołach, wylegujących się na miękkich kanapach czy piknikujących na łonie natury. Świat wyobraźni artystki zapełniają też biblijne opowieści, w tym arka Noego (ulubiony, często powracający motyw), sceny z raju czy piekła, anioły i demony.

Na prośbę rodziny i znajomych artystka podejmowała próby malowania portretów. Z czasem oprócz osób z najbliższego otoczenia zaczęła uwieczniać na płótnie znane postaci ze świata mody czy filmu. Nie są to klasyczne portrety, a raczej wizerunki w plenerowym entourage’u w towarzystwie nieodłącznych zwierząt.

Część prezentowanych na wystawie prac nie jest typowymi obrazami. Są to wycinanki z blachy, głównie przedstawienia zwierząt i roślin. Inspiracją do tego typu twórczości były szyldy, reklamy czy zawieszki wypatrzone przez Shummer na targach staroci, których była wielką wielbicielką i stałą ich bywalczynią podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych.

Obrazy maluje cieniutkimi pędzelkami na płótnie, płycie pilśniowej lub blasze. Jej styl charakteryzuje dbałość o szczegóły, widoczna zwłaszcza w fantazyjnych elementach roślin i detalach wnętrz.

Konwencja sztuki naiwnej, świadomie wybrana przez Shummer, daje możliwość kreacji świata wyobraźni, pełnego soczystych barw, radości życia, spontaniczności, a dodatkowo przesyconego jej wyjątkowym poczuciem humoru.

Magdalena Shummer urodziła się w 1930 roku w Lublińcu koło Częstochowy. Studiowała filozofię i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim. Jej malarstwo zrodziło się spontanicznie. Dużą część życia spędziła za granicą, stąd jej prace w pierwszej kolejności prezentowały galerie amerykańskie oraz europejskie we Francji, Szwajcarii, Austrii czy Wielkiej Brytanii. Po 2000 roku ekspozycje jej prac zaczęły pojawiać się w Polsce. Prywatnie była żoną Wojciecha Fangora.

Na wystawie zaprezentowano 90 prac artystki. Obrazy i blaszane wycinanki pochodzą z kolekcji sztuki Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, ze zbiorów artystki, prywatnych właścicieli i galerii Kolonia Artystyczna w Piasecznie.

Wystawa podzielona jest na osiem bloków tematycznych: wycinanki; martwa natura; arka Noego; znani i nieznani – portrety ludzkie; portrety zwierzęce; spotkania – relacje międzygatunkowe; anioły, diabły i inne dziwne istoty.

Komentarzem do wybranych bloków tematycznych są wierszyki napisane przez artystkę i pochodzące z jej autorskiego katalogu.

Wybrane obiekty oraz wywiad filmowy z artystką są dostępne na ekspozycji w polskim języku migowym i z audiodeskrypcją.

 

Wystawa Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie.

 

Scenariusz: Joanna Kalinowska – Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.
Kuratorzy wystawy: Joanna Kalinowska i Alicja Mironiuk-Nikolska – Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie,
Grażyna Talarek – Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce.

Montaż: Mariusz Macioch i Adrian Kosiński.

W identyfikacji wystawy użyto grafik autorstwa Lotne Studio stworzonych na podstawie prac Magdaleny Shummer.

Film prezentowany na wystawie został zrealizowany na podstawie nagranego wywiadu przeprowadzonego przez kuratorki wystawy w domu artystki w maju 2023 roku.

Wiersze i credo artystki pochodzą z katalogu prac Magdaleny Shummer „Magdalena Shummer. Obrazy i wycinanki”, Wydawnictwo Zwierciadło, Warszawa 2013.

 

Wystawa czynna od 17 stycznia do 21 kwietnia 2025 r.