Portret chłopca

Portret chłopca

Znajoma mówi, że wszystkie dzieci są piękne. Absolutnie. Nie może być inaczej. Zwróćmy zatem uwagę na chłopca, którego portret nabyliśmy do muzeum w ostatnim czasie. Jego autorem jest Teofil Kwiatkowski (1809–1891). Już nie raz pisaliśmy o tym artyście na stronie muzeum. Było tak za każdym razem, gdy udało nam się zakupić którąś z jego prac. Muzeum bowiem od kilku lat powzięło zamiar gromadzenia prac wszystkich uczestników powstania listopadowego, którzy byli artystami.

Teofil Kwiatkowski w latach 1825–1830 był studentem Królewskiego Uniwersytetu Warszawskiego na Oddziale Sztuk Pięknych. Podczas powstania listopadowego walczył w 4. Pułku Piechoty Liniowej, czyli w szeregach tych zbuntowanych czwartaków, którzy przeszli do historii za sprawą chwalebnej postawy w bojach pod Olszynką Grochowską, Dębem Wielkim czy Ostrołęką i którzy jesienią 1831 roku udali się na tułaczy szlak na Zachód Europy. Krajem, w którym osiadł autor portretu była Francja. Z nią związał swoje życie osobiste i artystyczne.

Wróćmy do portretu chłopca. Praca stanowi jeden z przykładów zamówienia od konkretnej osoby, zapewne rodzica. Może być efektem pracy malarza, który w taki właśnie sposób zarabiał na utrzymanie rodziny. Została wykonana w 1876 roku, w technice mieszanej, przy użyciu kredki, gwaszu i akwareli. Ubiór chłopca został potraktowany dość ogólnie w eleganckich jednak zestawieniach kolorystycznych. Użyte odcienie barwy niebieskiej w żakieciku, a w spodniach także beżu, podkreślonego ostrą bielą, powinny zdominować przedstawienie. Być może tak jest. Ale naszą uwagę przyciąga jednak twarz, każdy jej szczegół, a szczególnie usta, wypucowany, błyszczący nosek i ogromne ciemnoczekoladowe oczy, w których dostrzegamy rezolutne, zapewne bardzo pomysłowe i szczęśliwe dziecko. Dodajmy jeszcze, że sportretowane mistrzowską ręką. Taki udany zbieg okoliczności. Czyż nie jest to przedziwne, że portret „[ ]garçon bleu”, być może z Avallon albo z innej miejscowości w Burgundii, będzie wisiał na wystawie w Ostrołęce tylko dlatego, że 190 lat temu walczył tu jego twórca? W drugiej połowie roku portret wzbogaci bowiem ekspozycję stałą w muzeum „Twórczość żołnierzy powstania listopadowego na Wielkiej Emigracji”, gdzie znajdzie się obok innych prac Kwiatkowskiego oraz prac Karola Malankiewicza i Piotra Michałowskiego. Historia splotła losy artystów na polu walki o niepodległość. My splatamy z ich dzieł ekspozycję dla gości muzeum.

 

Teofil Kwiatkowski, [Portret chłopca], 1876 rok, sygn. d.l., kredka, gwasz, akwarela, nr inw. MKK/S/1743