Nikifor. Malarz nad malarzami

Nikifor. Malarz nad malarzami

W sali wystaw czasowych Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce od 10 kwietnia 2024 r. prezentowana jest wystawa monograficzna wybitnego kolorysty, jednego z największych malarzy naiwnych świata, najsłynniejszego polskiego artysty nieprofesjonalnego, cieszącego się nieustającym uznaniem kolekcjonerów i krytyków sztuki.

Epifaniusz Drowniak (z chrztu) – Nikifor Krynicki (z pierwszego dowodu osobistego) – Nikifor/Matejko/malarz (tak sam siebie przedstawiał) urodził się 21 maja 1895 roku w Krynicy wsi. Jego matką była Łemkini Jewdokia Drowniak, ojciec nieznany, prawdopodobnie Polak. Po matce odziedziczył wadę wymowy i przytępiony słuch, co utrudniało mu kontakty społeczne. Nie chodził do szkoły, nie uczono go pisać ani czytać. Podobno od wczesnych lat rysował, zafascynowany sztuką cerkiewną. Postanowił być malarzem i całe swoje życie robił to, co do malarza należało – malował. Wystawy (zagraniczne i krajowe), promocje, publikacje krytyczno-artystyczne zrobili już za niego inni:

(fragment tekstu z wystawy)

„W okresie międzywojennym jego talent zauważył związany ze środowiskiem kapistów, lwowski artysta Roman Turyn. Dzięki niemu w 1932 roku prace Nikifora pokazano na wystawie w Paryżu. […] W końcu lat 1940 zobaczył jego prace Andrzej Banach, krytyk sztuki. Zorganizował kilka wystaw prac malarza w liczących się galeriach na świecie – w Paryżu, Brukseli, Nowym Jorku, Hajfie. W kolejnych dziesięcioleciach twórczość Nikifora popularyzował Aleksander Jackowski. Jego pracami zainteresowali się artyści i kolekcjonerzy. W 1967 roku w warszawskiej Zachęcie zorganizowano jego wystawę monograficzną. […] W stulecie urodzin w Krynicy otwarto muzeum jego imienia. Napisano o Nim setki artykułów i wiele książek. W 2004 roku Krzysztof Krauze nakręcił film o ostatnich latach życia artysty „Mój Nikifor”. Państwowe Muzeum Etnograficzne wielokrotnie organizowało wystawy malarza, w tym wielką monograficzną wystawę przygotowano w 1995 roku z okazji 100. rocznicy urodzin malarza. Zagraniczna duża prezentacja miała miejsce w 2006 roku w Muzeum Etnologicznym w Rzymie. Wystawiano je w kolejnych edycjach Triennale Sztuki Samorodnej INSITA w Bratysławie”.
Nikifor był najpłodniejszym artystą w Polsce. Szacuje się, że namalował około 30 tys. dzieł. Niestety wielu z nich nie doceniono na czas i polska sztuka utraciła je bezpowrotnie.

Wystawa składa się z ponad 100 prac pochodzących z kolekcji Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie. Jest to jedna z największych kolekcji dzieł Nikifora w Polsce. Prezentowane prace wykonane na podłożu papierowym to akwarele, gwasze, rysunki kredką i ołówkiem.

Ekspozycja ma charakter edukacyjno-poznawczy. Obrazy przedstawiono w układzie tematycznym (m.in. Krynica, sceny sakralne, ludzie, pejzaże miejskie, wille), co umożliwia odbiorcy „poruszanie się” po głównych obszarach twórczości artystycznej malarza i uchwycenie charakterystycznych dla jego sztuki cykli. Elementami typowymi dla twórczości Nikifora są także własnoręcznie wykonane ramki, pętelki do powieszenie obrazu na ścianie oraz pieczęcie autorskie na odwrocie – to wszystko i wiele więcej do-zobaczenia na wystawie.

 

Kuratorzy wystawy: Marianna Koźmińska (Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie), Grażyna Talarek (Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce)
Opracowanie graficzne wystawy: Magdalena Krystianiak-Tomczak
Montaż:
Mariusz Macioch

 

Wystawa pochodzi ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie

Ekspozycja czynna od 10 kwietnia do 16 czerwca 2024 r.

 

Patronat medialny:
Serwis internetowy Moja Ostrołęka
Radio Oko
Radio dla Ciebie